به گزارش جام جم آنلاین به نقل از فرادید ، ولادیمیر پوتین روز چهارشنبه از سالن باروک در کرملین به دونالد ترامپ تبریک گفت. او در یک پخش زنده تلویزیونی در مقابل وزیران و کابینهاش بهآرامی متن سخنانش را خواند و اعلام کرد اکنون که دونالد ترامپ در کاخ سفید حضور خواهد داشت، روسیه حاضر است روابطش با واشنگتن را از سر بگیرد.
پوتین در سخنانش گفت: "در زمان رقابتهای انتخاباتی متوجه تمرکز سیاستهای ستاد ترامپ بر بازسازی روابط با روسیه شدیم. اوضاع بد روابط میان روسیه و آمریکا تقصیر ما نیست. اما اکنون روسیه آماده است روابط کامل با ایالاتمتحده را از سر بگیرد."
این پیام تلویزیونی نشانه پیروزی مهمی برای پوتین بود. رئیسجمهور روسیه و کشورش نقش برجستهای در چرخه انتخابات آمریکا بازی کردند که با ستایش ترامپ از نحوه رهبری پوتین و نقش هکرهای روس همراه شد. رأیگیری و انتخابات آمریکا در رأس رسانههای دولتی روسیه قرار داشت که معمولاً سخنان ترامپ درباره تقلب در انتخابات و قصد هیلاری کلینتون برای آغاز جنگ با مسکو را پخش میکردند. با رسیدن خبر پیروزی ترامپ به کرملین، ترس از پیروزی کلینتون به پایان رسید و قانونگذاران پارلمان روسیه شروع به دست زدن کردند.
اما برای پوتین، نتیجه انتخابات آمریکا چیزی فراتر از ایجاد هرجومرج در انتخابات و بیاعتبار سازیِ نظام سیاسی آمریکا است. مداخله روسیه در سوریه، عمیقتر شدن بحرانها با الحاق کریمه به روسیه و جنگ اوکراین، باعث شد بسیاری از سیاستگذاران آمریکایی و اروپایی تمایلی به همکاری با روسیه نداشته باشند. اکنون پس از دو سال تحریمهای شدید و انزوای بینالمللی، پوتین راهی پیداکرده تا وضعیت روسیه در عرصه جهانی را به حالت قبل برگردانده و روابط با غرب را بازگشایی کند- و نام این راهحل دونالد ترامپ است.
توماس گراهام مدیر ارشد سابق سوریه در شورای امنیت ملی ایالاتمتحده از سال 2004 تا 2007 به فارین پالیسی گفت: "افرادی که در کاخ کرملین حضور دارند نمیخواهند مالک سوریه یا اوکراین شوند. بلکه میخواهند منافعشان در این مناطق حفظ شود. این کار مستلزم همکاری با آمریکا است؛ البته بهنحویکه بیشتر به نفع روسیه باشد!"
ممکن است پوتین بتواند با ترامپ در این مسائل به توافق برسد. در طول مبارزات انتخاباتی، بهبود روابط با مسکو و ایجاد موقعیت سیاسی منسجم میان دو کشور، یکی از اهداف ستاد ترامپ مطرح میشد. رئیسجمهوری منتخب در توییتر خود نوشت که "خیلی راحت با پوتین کنار میآید" و او را "بهتر از اوباما" توصیف کرد. دیگر مواضع ستاد ترامپ حاکی از آن بود که دولتش حمایت کنونی واشنگتن از اوکراین، گروههای شورشی علیه اسد در سوریه و حتی اعضای ناتو را لغو خواهد کرد. ترامپ استفاده از قدرت روسیه در مبارزه با داعش و تروریسم افراطی در سراسر جهان را دلیل خوبی برای توجیه دادن این امتیازات به روسیه میداند.
در مقابل، هیلاری کلینتون و ریاستجمهوریاش چشمانداز خوبی برای روسیه نداشت؛ زیرا مشاجرات و اختلافات میان مسکو و واشنگتن از دوران وزارت کلینتون در سالهای 2009 تا 2013 آغاز شد. در مبارزات انتخاباتی، نامزد دموکرات پوتین را یک زورگو و قلدرِ سطح جهانی و ترامپ را دستنشانده و عروسک خیمهشببازیاش توصیف کرد. در پاسخ به این اظهارات، رسانههای خبری روسیه بهطور مداوم کلینتون را پیر، فاسد و خطری برای مسکو و کل دنیا میخواندند. در ماههای منتهی به انتخابات عمومی ایالاتمتحده، روابط میان روسیه و آمریکا به بدترین و کمترین میزان خود در بیستوپنج سالِ پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی رسید؛ که نتیجهی آغاز جنگ در شرق اوکراین و پشتیبانی مسکو از رئیسجمهور روسیه بشار اسد بود. علاوه بر اینها پوتین قدرت روسیه را به شیوههای دیگری نیز به رخ کشیده: پاره کردن توافق هستهای، استقرار موشکهای هستهای با قابلیتهای جدید در کالینینگراد و تهدید هواپیماها و کشتیهای ناتو با ناوگان روسی.
اگرچه کرملین به چشمانداز آینده امیدوار است، اما میداند که ممکن است غول املاک و مستغلات نتواند سکان هدایت را به دست بگیرد. زیرا بااینکه حضور ترامپ در کاخ سفید میتواند روابط با واشنگتن را بهبود بخشد، اما کرملین میداند نفرت از روسیه هر روز بیشتر از قبل میان سیاستگذاران آمریکایی شیوع پیدا میکند. گراهام گفت: " ممکن است روسها از سخنان ترامپ خوششان بیاید، اما حقیقت این است که وی فردی بیثبات و غیرقابلپیشبینی است و کرملین نمیداند مشاورانش چه کسانی خواهند بود."
دقیقاً مشخص نیست که چگونه ترامپ به پیشبرد اهداف پوتین در خارج از کشور کمک میکند، اما مسکو مطمئناً برآشفتگیای که پیروزی غیرمتعارف ترامپ در پایتختها ایجاد میکند، سرمایهگذاری خواهد کرد. متیو روجانسکی مدیر موسسه "نیلسون" گفت: "بحران سیاسی داخلی در آمریکا به نفع روسیه است و ریاست جمهوری ترامپ دقیقاً چنین بحرانی را ایجاد میکند."
پایان تحریمها پیروزی خوبی برای پوتین خواهد بود. رهبر روسیه رقبای سیاسی خود را از میان برده و از محبوبیت 80 درصدی برخوردار است. اما بزرگترین خطر برای رهبری پوتین، رکود اقتصادی طولانیمدت است. از سال 2014، کاهش قیمت نفت، فرار سرمایه و رکود اقتصادی باعث شد روسها تحتفشار قرار بگیرند. مسکو تاکنون موفق شده مشکلات مالی خود را کنترل کند. اما پوتین که پس از بحران اقتصادی در دهه 1990 به قدرت رسید، بهخوبی میداند افزایش بدهی و کاهش بودجه راهحلهای پایدار و مناسبی نیستند. اما کرملین فکر میکند میتواند شرایط ژئوپلیتیک را به نفع خود تغییر دهد و پیروزی ترامپ همان رویدادی است که مسکو منتظرش بود.
برای بازسازی روابط با دولت ترامپ و حفظ تعادل در منافع استراتژیک در خاورمیانه و اروپا، پوتین باید محتاط باشد که ترامپ در مواضعش نسبت به ناتو و اوکراین تجدیدنظر نکند. مسکو هنوز هم میتواند بمبارانهای حلب را افزایش دهد یا جنگ جدیدی در شرق اوکراین ایجاد کند و حسابی باعث دردسر اوباما در هفتههای آخر ریاستجمهوریاش شود. بنابراین بهتر است پوتین تا آغاز دولت ترامپ، بیشازحد واشنگتن را تحریک نکند. بهعبارتدیگر همانطور که هربست میگوید: "بهتر است پوتین در دوره بعد از انتخابات اندکی محتاط باشد."
منبع: فارن پالیسی FP
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد